ابراهیم لکهنوی
| فقیه و مفسر شیعی | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | ابراهیم بن محمدتقی بن حسین بن دلدار علی نقوی نصیرآبادی |
| لقب | سید العلماء • حجة الاسلام |
| تاریخ تولد | ۱۲۵۹ق |
| زادگاه | هندوستان |
| تاریخ وفات | ۱۳۰۷ق |
| شهر وفات | لکهنو |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | مولی کمال‌الدین موهانی |
| اجازه روایت از | میرزا محمدحسن شیرازی • میرزا حبیب الله رشتی • محمدطه نجف و ... |
| تألیفات | تحفة المؤمنین • الیواقیت و الدرر فی حکم التماثیل و الصور • نورالابصار فی اخذ الثّار و ... |
ابراهیم بن محمدتقی بن حسین بن دلدار علی نقوی نصیرآبادی (۱۲۵۹-۱۳۰۷ق /۱۸۴۳-۱۸۹۰م)، مشهور به ابراهیم لَکهنَوی، فقیه و مفسر شیعی در قرن سیزدهم قمری در هندوستان. وی از میرزا محمدحسن شیرازی، شیخ علی فرزند صاحب جواهر، میرزا حبیب الله رشتی و دیگران اجازه روایت داشت. وی مورد احترام آخرین حاکم شیعی لکنهو بود. همچنین نقل شده که ناصرالدین شاه قاجار و حتی ملکه بریتانیا به دیده احترام به او می‌نگریسته‌اند. مقاومت او در مقابل فرمان حذف شهادت به ولایت امام علی(ع) در اذان، و نامه‌اش به ملکه بریتانیا، مهمترین سبب لغو این فرمان در لکهنو بود.
زندگی‌نامه
ابراهیم لکهنوی در لکهنوی هندوستان زاده شد و در همان جا رشد یافت و به تحصیل علم پرداخت. صرف و نحو و منطق و بیان را نزد مولی کمال الدّین موهانی و فقه و اصول را نزد پدرش خواند.
پس از درگذشت پدرش که از عالمان و فقیهان شیعی بود، عهده‌دار امور شرعی و دینی شیعیان لکهنو شده و از طرف سلطان واحد علی شاه، آخرین سلطان شیعه لکهنو، به «سید العلماء» ملقب گردید.
ابراهیم در ۴۸ سالگی در سال ۱۳۰۷ق درگذشت. پیکرش در حسینیه پدرش محمد تقی در لکهنو، به خاک سپرده شد.
سفرها
در ۱۲۸۹ق / ۱۸۷۲م به سفر حج رفت. در ۱۲۹۱ق برای زیارت عتبات به عراق سفر کرد. در ۱۳۰۶ق /۱۸۸۸م به قصد زیارت حرم امام رضا(ع) سفری به ایران کرد و در آستانه حضرت عبدالعظیم در شهر ری مورد استقبال علما و امرا قرار گرفت. او همچنین با ناصرالدین شاه دیدار کرد و شاه به قصد تکریم، او را «حجة الاسلام» لقب داد.
اساتید
شیخ ابراهیم از فقیهان بنام شیعی اجازه روایت یافت:
- میرزا محمدحسن شیرازی
- میرزا حبیب الله رشتی
- محمدطه نجف
- سید میرزا محمدحسین شهرستانی
- شیخ علی فرزند صاحب جواهر
- مولا لطف الله مازندرانی
- شیخ محمدحسن آل یاسین کاظمی
- فاضل ایروانی
- شیخ محمدحسین کاظمی
- شیخ حسن ابن الشیخ
- اسدالله کاظمی
- شیخ زین العابدین مازندرانی
- سید ابوالقاسم طباطبائی.
آثار
او دارای تألیفاتی بدین شرح است:
- تحفة المؤمنین رساله عملیه اوست و در هند به زبان اردو چاپ شده است.
- الیواقیت و الدرر فی حکم التماثیل و الصور در هند چاپ شده است.
- نورالابصار فی اخذ الثّار به زبان فارسی در لکهنو چاپ شده است.
- الشمعه فی احکام الجمعه را به نام ناصرالدین شاه تألیف کرده است، از این رو آن را اللمعه الناصریه نیز گویند و نسخه‌ای از آن در کتابخانه وی در لکهنو موجود است.
- ظاب العائل در فقه.
- امل الامل در کلام (فارسی)، تکمله‌ای بر کتاب پدر خود ینابیع الانوار در تفسیر.
- البضاعة المزجاة در تفسیر سوره یوسف.
- دعائم الایمان.
نامه به ملکه انگلیس
هنگامی که حکومت فرمانروایان شیعی در لکهنو پایان یافت و دولت انگلیس بر آن سامان چیره شد، فرمان داد تا عالمان دینی شهادت به ولایت امام علی(ع) را از اذان حذف کنند. ابراهیم سخت به مخالفت برخاست و نامه‌ای به ملکه انگلیس نوشت و در نتیجه، فرمان صادر شده لغو گردید و در عین حال حکومت انگلیس او را «شمس العلماء» لقب داد.
پانویس
- ↑ آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعه، ص۱۰
- ↑ امین، اعیان الشیعه، جلد ۲، ص۲۰۵؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۶، ص۲۳۰.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، جلد ۲، ص۲۰۵؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۶، ص۲۳۱.
- ↑ صدر الافاضل، مرتضی حسین، مطلع الانوار، ص۴۷۸
- ↑ صدر الافاضل، مطلع الانوار، ص۴۷۸
- ↑ امین، اعیان الشیعه، جلد ۲، ص۲۰۵
- ↑ امین، اعیان الشیعه، جلد ۲، ص۲۰۵؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۶، صص۲۳۰-۲۳۱.
- ↑ آقابزرگ، الذریعه، جلد ۳، ص۴۷۴
- ↑ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۶، ص۲۳۱؛ آقابزرگ، الذریعه، جلد ۲۵، ص۲۹۵ - ۲۹۶
- ↑ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۶، ص۲۳۱؛ صدر الافاضل، مطلع الانوار، ص۴۷۹
- ↑ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۶، ص۲۳۱؛ آقابزرگ، الذریعه، جلد ۱۴، ص۲۳۳
- ↑ آقابزرگ، الذریعه، جلد ۱۵، ص۱۹۸
- ↑ امین، اعیان الشیعه، جلد ۲، ص۲۰۵
- ↑ لکهنوی، نجوم السماء، ص۱۲۲
- ↑ امین، اعیان الشیعه، جلد ۲، ص۲۰۵
- ↑ موسوی اصفهانی، احسن الودیعه، ص۱۱۴
منابع
- آقابزرگ، الذریعه.
- آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعه، قرن ۱۴، مشهد، ۱۴۰۴ق / ۱۹۸۴.
- امین، محسن، اعیان الشیعه، به کوشش حسن امین، بیروت، ۱۴۰۳ق /۱۹۸۳م.
- صدر الافاضل، مرتضی حسین، مطلع الانوار، کراچی، ۱۴۰۲ق /۱۹۸۱م.
- لکهنوی، محمد مهدی، نجوم السماء، قم، ۱۳۹۶ق /۱۹۷۶م.
- مدرس تبریزی، ریحانة الادب، انتشارات خیام، تهران، ۱۳۶۹ش.
- موسوی اصفهانی، محمد مهدی، احسن الودیعه، بغداد، ۱۳۴۸ق /۱۹۲۹م.
پیوند به بیرون
- منبع مقاله: